top of page
Search

28η Οκτωβρίου 1940 – Μια μέρα ορόσημο για την Ελλάδα και τη σύγχρονη ιστορία της

Writer's picture: Maria GkemeMaria Gkeme

Updated: Oct 26, 2024

Scroll for the English version


Η 28η Οκτωβρίου, γνωστή ως η Επέτειος του ΟΧΙ είναι μία από τις πιο σημαντικές ημερομηνίες για την Ελλάδα. Κάθε χρόνο, οι Έλληνες τιμούν αυτήν την ημέρα με παρελάσεις, εκδηλώσεις και εορτασμούς σε όλη τη χώρα και στον απόδημο ελληνισμό. Τι ακριβώς, όμως, συνέβη αυτήν την ημέρα και γιατί παραμένει τόσο σημαντική;


Εικόνα/Figure 1. Το πρωτοσέλιδο της «Καθημερινής»/Front page of the newspapper ''Kathimerini'' in 1940. (Πηγή/Source: https://www.kathimerini.gr/society/561557995/28i-oktovrioy-1940-i-epeteios-toy-ochi-ti-giortazoyme/).


Το Ιστορικό Πλαίσιο του "ΟΧΙ"

Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρεσβευτής στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι, επισκέφτηκε τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ιωάννα Μεταξά, στο σπίτι του στην Κηφισιά. Εκεί του παρέδωσε τελεσίγραφο της ιταλικής κυβέρνησης που απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση των στρατευμάτων του Μουσολίνι από τα ελληνικά σύνορα. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας διάβασε και αμέσως αρνήθηκε το ιταλικό τελεσίγραφο. Δεν είπε ακριβώς "όχι". Η φράση που είπε με βουρκωμένα μάτια ήταν "Alors, c'est la guerre!" που σημαίνει "Λοιπόν, έχουμε πόλεμο!". Η απάντηση του Μεταξά εξέφρασε την άρνηση της Ελλάδας να υποκύψει στις φασιστικές δυνάμεις της Ιταλίας. 


Αμέσως μετά την απόρριψη του τελεσιγράφου, οι ιταλικές δυνάμεις μπήκαν στην Ελλάδα μέσω της Αλβανίας. Έτσι ξεκίνησε ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος (1940-1941), ο οποίος αποτέλεσε την πρώτη νίκη των Συμμάχων κατά των Δυνάμεων του Άξονα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρότι η Ιταλία ήταν μεγάλη δύναμη, οι Έλληνες κατάφεραν να αντισταθούν με ηρωισμό και να αναγκάσουν τον εχθρό σε υποχώρηση. Τότε, εισέβαλε στην Ελλάδα ο χιτλερικός στρατός και επέβαλε στη χώρα τη Γερμανική Κατοχή, η οποία κράτησε μέχρι το τέλους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.


Η Σημασία του "ΟΧΙ" για την Ελλάδα και τον Κόσμο

Το «ΟΧΙ» δεν ήταν απλώς μια λέξη, αλλά ένα σύμβολο της αντίστασης στην καταπίεση και τον αυταρχισμό. Η νίκη της Ελλάδας κατά της Ιταλίας στα βουνά της Πίνδου ενέπνευσε ολόκληρο τον κόσμο, που παρακολουθούσε παθητικά την εξάπλωση του χιτλερικού φασισμού. Kαθυστέρησε τα σχέδια του Άξονα, δίνοντας χρόνο στους Συμμάχους να προετοιμαστούν για τις επόμενες φάσεις του πολέμου.

Μάλιστα, πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η γενναία αυτή στάση της Ελλάδας συνέβαλε αποφασιστικά στην έκβαση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ ανέφερε σε ομιλία του: «Από εδώ και στο εξής δε θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες!». Ο Αμερικανός πρόεδρος  Φράκλιν Ρούσβελτ είχε εκφράσει επίσης την εκτίμησή του για τον αγώνα των Ελλήνων, λέγοντας πως «Όταν ολόκληρος ο κόσμος είχε χάσει κάθε ελπίδα, ο ελληνικός λαός τόλμησε να αμφισβητήσει το αήττητο του γερμανικού τέρατος, υψώνοντας απέναντί του το περήφανο πνεύμα της ελευθερίας!».


OXI τότε, ΟΧΙ και σήμερα

Το «ΟΧΙ» του 1940 παραμένει ζωντανό και επίκαιρο. Σήμερα, συμβολίζει την αντίσταση όχι μόνο στην καταπίεση και τον φασισμό, αλλά και σε κάθε μορφή αδικίας και αυταρχισμού. Σε έναν κόσμο όπου οι συγκρούσεις και οι ανισότητες εξακολουθούν να υπάρχουν, το μήνυμα του ΟΧΙ υπενθυμίζει τη σημασία της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας.

Για όσους μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα, η κατανόηση αυτής της σημαντικής ιστορικής στιγμής είναι ένα παράθυρο στην ψυχή της Ελλάδας. Το «ΟΧΙ» δεν είναι μόνο μια λέξη που ακούγεται στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου, αλλά ένα σύμβολο των ιδανικών και των αξιών που συνεχίζουν να καθοδηγούν τον ελληνικό λαό.


Εικόνα/Figure 2. Φωτογραφικό ντοκουμέντο από το Αλβανικό μέτωπο/Photo from the ALbanian front. Πηγή/Source: https://www.kinima-ypervasi.gr/%CE%AD%CF%80%CE%BF%CF%82-1940-%CE%B4%CE%AD%CE%BA%CE%B1-%CE%AE%CF%81%CF%89%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AD%CE%BC%CE%BF%CF%85/).



October 28, 1940 – A Landmark Day for Greece and its Modern History


October 28 is one of the most significant dates for Greece, known as the “OXI DAY.” Every year, Greeks honor this day with parades, events, and celebrations throughout the country and among the Greek diaspora. But what exactly happened on this day, and why does it remain so important?


The Historical Context of “OXI”

In the early hours of October 28, 1940, the Italian ambassador to Athens, Emanuele Grazzi, visited the Prime Minister of Greece, Ioannis Metaxas, at his home in Kifissia. There, he delivered an ultimatum from the Italian government, demanding the free passage of Mussolini’s troops through the Greek borders. The Greek Prime Minister read it and immediately rejected the Italian ultimatum. He didn’t explicitly say “no.” The phrase he uttered with tearful eyes was, “Alors, c'est la guerre!” which means, “So, it’s war!” Metaxas’s response expressed Greece’s refusal to yield to the fascist forces of Italy.


Immediately after rejecting the ultimatum, Italian forces invaded Greece via Albania. This marked the beginning of the Greco-Italian War (1940-1941), which became the first Allied victory against the Axis Powers during World War II. Despite the superior strength of the Italians, the Greeks managed to resist heroically and forced the enemy into retreat. After Italy’s failure to conquer Greece, Germany took over the invasion, leading to the occupation of the country in May 1941.


The Importance of “OXI” for Greece and the World

“OXI” was not just a word, but a symbol of resistance against oppression and authoritarianism. Greece’s victory over Italy in the mountains of Pindus inspired the entire world, which was passively witnessing the spread of Hitler’s fascism, and delayed the Axis Powers’ plans, giving the Allies time to prepare for the next phases of the war.

Many historians believe that Greece’s courageous stance played a decisive role in the outcome of World War II. Winston Churchill, in one of his speeches, remarked: Hence, we will not say that Greeks fight like heroes, but that heroes fight like Greeks.” . U.S. President Franklin D. Roosevelt also expressed his admiration for Greece’s struggle, saying, “When the entire world had lost all hope, the Greek people dared to question the invincibility of the German monster raising against it the proud spirit of freedom,”


OXI then, OXI today

The “OXI” of 1940 remains alive and relevant. Today, it symbolizes resistance not only to oppression and fascism but also to all forms of injustice and authoritarianism. In a world where conflicts and inequalities still exist, the message of “OXI” reminds us of the importance of defending human rights and freedom.

For those learning the Greek language, understanding this significant historical moment offers a window into the soul of Greece. “OXI” is not just a word heard at the parades on October 28, but a symbol of the ideals and values that continue to guide the Greek people.


Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!

Ζήτω η Ελλάδα!

156 views0 comments

Recent Posts

See All

Komentarai


bottom of page